Informaticasite van het Lauwers College te Buitenpost                 © R.J. van der Beek
 
  Opgaven hoofdstuk 5      
1. Het besturingssysteem is de software die verantwoordelijk is voor het toewijzen en gebruik van hardware zoals CPU, geheugen, harde schijf, beeldscherm en printer.
a. Waarom was er bij de eerste computers geen besturingssysteem nodig?
b. Noem de drie belangrijkste taken van een (simpel) besturingssysteem.
c. Noem vijf taken van een multi-user besturingssysteem, die bij de drie uit vraag a komen.
d. Wat is het verschil tussen een multi-tasking en een multi-user systeem
e. In een fietscomputertje zit een processor die op het display toont wat de snelheid is. Zit er ook een besturingssysteem in het fietscomputertje? Waarom wel of niet ?
f. Je hebt verschillende Windows-versies. Maar je hebt ook andere OS'en. Noem vier andere besturingssystemen, en geef aan of ze multi-tasking en/of multi-user zijn.
g. Welk besturingssysteem wordt voor veel mobiele telefoons gebruikt?
2. Opdrachten via het toetsenbord
a. Kijk naar het toetsenbord en zoek enkele voorbeelden van toetsen die alleen maar dienen voor de besturing van de computer.
b. Andere opdrachten geef je met een combinatie van toetsen. Geef enkele voorbeelden van een opdracht aan de computer die je met een combinatie van toetsen moet geven.
c. Klik met de rechter muisknop op een icoontje op het bureaublad. Neem het snelmenu, dat je dan krijgt, over en schrijf op wat er achter elke menukeuze zit.
d. Soms geef je een opdracht aan de computer, maar merk je daar niets van op het beeldscherm. Geef daar een voorbeeld van.
3.Soorten software
a. Een besturingssysteem wordt wel eens een schil genoemd. Waarom?
b. Geef aan welke termen in onderstaande figuur bij 1, 2, 3 en 4 horen.


c. Wat wordt er bij software met een suite bedoeld. Welke term wordt er ook wel voor gebruikt.
Geef twee bekende suites
d. Hieronder staat een lijstje van bekende programma's. Geef bij elk programma aan tot welke categorie de software behoort: Besturingssoftware (B), Utilities (U), Applicaties (A),of Programmeertaal (P)
Scandisk, Word, Pascal, Corel Draw, Exact Finance, Powerpoint, C++, Autoroute, BSD, Java, Regedit
e. Een monitor heeft in de computerwereld behalve beeldscherm nog een andere betekenis. Wat is die andere betekenis?
4.Opstarten
a. Wat wordt er met booten of bootstrappen bedoeld ?
b. Wat is de BIOS ?
c. Waarom is de BIOS meestal in een flash-memory chip opgeslagen ?
d. Hoe kun je er voor zorgen dat de computer opstart m.b.v. het besturingssysteem op een USB-stick, als er bij het opstarten een USB-stick met een besturingssysteem in de computer zit?
e. Welke gegevens van de BIOS kun je gemakkelijk veranderen, en welke niet?
f. Als je een ander besturingssysteem uit wilt proberen, moet je dat dan beslist eerst op de computer installeren? Leg uit.
g. Wat is een bootmanager? Wanneer heb je die nodig? Geef een voorbeeld van een bootmanager.
5. Timeslicing
a. Leg uit wat time-slicing is.
b. Hoe heet het programmagedeelte van het besturingssysteem dat regelt welk programma processortijd op een bepaald moment krijgt?
c. Geeft het besturingssysteem altijd alle actieve programma's evenveel processortijd?
d. Waarom is het niet handig timeslicing te gebruiken als er gebruik gemaakt wordt van de printer?
e. Geef nog een voorbeeld van een proces waarbij het niet handig is timeslicing te gebruiken. Hoe heet zo'n proces?
f. Wanneer kan er een deadlock optreden?
g. Wat is een IRQ ?
h. Hoe kun je onder Windows zien met welke processen de processor bezig is?
6.Besturing van randapparatuur
a. Wat is een driver ?
b. Wat is een controller ?
c. Geef een voordeel en een nadeel van spooling
d. Geef een voorbeeld van een apparaat dat m.b.v. buffering werkt
e. Hoe kun je printopdrachten verwijderen ?
f. Stel je hebt een computer met een "oude" CRT-monitor en je hebt een nieuwe monitor, een LCD-scherm, gekocht. Als je de nieuwe monitor op je computer hebt aangesloten, moet je dan verder nog iets doen, of werkt het dan zonder meer?
g. Wat wordt er met API bedoeld, en waar is het de afkorting van ?
h. Wat is een terminal
7.Geheugentoewijzing
a. Wanneer wordt er virtueel geheugen gebruikt door de computer?
b. Hoe kun je er achter komen hoeveel geheugen van de harde schijf als virtueel geheugen wordt gebruikt onder Windows?
c. Hoe wordt het bestand, dat als virtueel geheugen wordt gebruikt, genoemd?
d. Geef de nadelen van vaste partitionering bij geheugentoewijzing
e. Bij dynamische partitionering wordt voor elk programma net zo veel geheugen gereserveerd als er nodig is. Hoe kan het geheugen dan toch gefragmenteerd worden?
f. Wat is het voordeel van paginering op partitionering bij geheugentoewijzing?
g. Wat is een variatie op paginering bij geheugentoewijzing, die ook wel gebruikt wordt?
8.Bestandsbeheer
a. Waar is FAT de afkorting van, en wat betekent dat?
b. In de FAT wordt behalve de bestandsnaam ook een getal opgeslagen. Wat geeft dat getal aan?
c. Als je bij FAT16 een harde schijf van 512 MB hebt, uit hoeveel MB bestaat een cluster dan minstens?
d. Leg uit dat je bij een grote clustergrootte veel slack hebt
e. Wat is fragmentatie, en waarom werkt dat vertragend?
f. Geef de voordelen van NTFS boven FAT32
g. Wat is een partitie
h. Hoeveel verschillende Windows-versies kun je maximaal op één computer hebben
9. Beveiliging
a. Wat doet een firewall
b. Als je een draadloze printer hebt dan kan het printen problemen geven i.v.m. de firewall. Waarom, en hoe kun je dat oplossen?
c. Noem een bekende firewall, die gratis te downloaden is.
d. Je hebt onder Windows XP of Vista een bestand TEST.DOC gemaakt, terwijl je was ingelogd als administrator, en dat heb je opgeslagen in de map C:\WORDDOCUMENTEN.
Iemand anders logt daarna op dezelfde computer in als een "gewone gebruiker". Kan die dat bestand TEST.DOC dan bekijken. En kan hij of zij het wijzigen?
e. Je hebt onder Windows XP of Vista het bestand TEST.DOC opgestart, zodat je het m.b.v. Word kunt bewerken.
Iemand anders probeert datzelfde bestand TEST.DOC op te starten (via een netwerk kunnen jullie bij hetzelfde bestand komen), zodat hij of zij het ook m.b.v. Word kan bewerken. Kan dat? En kunnen jullie er beide wijzigingen in aanbrengen en opslaan?
f. Wat is een Trojaans paard?
g. Welke gebruikersnaam wordt in Windows gebruikt voor degene die alle rechten heeft? En in Linux?
10.Het register
a. Wat moet je doen om er voor te zorgen dat je het register in beeld krijgt ?
b. Als je het programma Excel opstart dan zie je, als je klikt op Bestand, de namen van de laatste vier bestanden die zijn opgestart. Hoe kun je, door iets in het register te veranderen, er voor zorgen dat één van die namen niet meer getoond wordt?
c. Heeft Linux ook een register?
11. Practicum MSDOS
a. Werk het practicum MSDOS door. Klik voor de opdrachten op Practicum MSDOS
12. MSDOS is een single-user single-tasking besturingssysteem, met een command line interface
a. Wat is een command-line interface
b. Wat is een GUI, en waar is het de afkorting van ?
c. Noem twee manieren waarop je op een Windows-computer MSDOS kunt starten.
d. Als je m.b.v. Deze Computer alle bestanden wilt zien die in de submap SYSTEM32 van de map WINDOWS van de C-drive staan dan dubbelklik je eerst op C:, dan op WINDOWS, dan op SYSTEM32, en dan zie je ze.
Wat moet je intypen als je ze m.b.v. MSDOS wilt zien ?
e. Als je het programma WORD wilt opstarten m.b.v. Deze Computer (dus zonder een snelkoppeling te gebruiken) dan dubbelklik je eerst op C:, dan op Program Files, dan op Microsoft Office, dan op Office, en dan op WINWORD.EXE (tenminste als bij de installatie de standaard-map voor installatie is gebruikt)
Wat moet je intypen als je Word wilt opstarten m.b.v. MSDOS ?
f. Wat is het pad van WINWORD.EXE in vraag e ?
g. Wat moet je intypen in MSDOS als je de namen van alle gif-plaatjes wilt zien die in de map HTML van de D-schijf staan ?
h. Wat moet je intypen in MSDOS als je wilt dat alle gif-plaatjes die in de map HTML van de D-schijf staan worden gekopieerd naar de map TEST van de D-schijf ?
i. Wat is een batch-file ?
13. MSDOS vervolg.
a. Wat gebeurt er als je CD \ intypt onder MSDOS?
b. Wat gebeurt er als je in de map C:\DOCUMENTEN\BRIEVEN zit en je tikt in: COPY *.DOC   ..
c. Als je een website hebt, en je wilt op een pagina een plaatje laten zien met de naam GITAAR.GIF, dan is de html-code daarvoor <IMG SRC="GITAAR.GIF"> als het plaatje in dezelfde map zit als de html-pagina.
Maar wat is de html-code als het plaatje in de map met de naam IMAGES zit (en die map is een submap van de map waarin het html-bestand staat).
d. Als je een website hebt, en je wilt gebruik maken van een stylesheet met de naam INFORMATICA.CSS, dan is de html-code daarvoor <LINK HREF="INFORMATICA.CSS" REL="stylesheet" TYPE="text/css"> als het stylesheet-bestand in dezelfde map zit als de html-pagina.
Maar wat is de html-code als het stylesheet-bestand in de map met de naam SH zit (en die map is de bovenliggende map van de map waarin het html-bestand staat).
e. Wat moet je intypen in MSDOS als je alle gif-plaatjes wilt verwijderen die in de map HTML van de D-schijf staan ?
f. Wat moet je intypen in MSDOS als je de naam van het bestand IMG0001.GIF, dat in de map HTML van de D-schijf staat, wilt veranderen in WINTER.GIF?
g. Er is een batch-file, waar het volgende in staat:


COPY C:\Windows\System32\*.exe E:\Test
E:
CD \Test
DIR
PAUSE
CALC.EXE
DEL ????.*


Wat gebeurt er achtereenvolgens als deze batchfile wordt uitgevoerd?
14. Linux is een "open source" OS.
a. Wat wordt er met "open source" bedoeld ? En waar is OS de afkorting van ?
b. Welke redenen zou een bedrijf kunnen hebben om op Linux over te stappen ?
c. Noem de namen van drie Linux distributies
d. Noem de namen van twee window-managers onder Linux.
e. Hoe wordt de taakbalk bij Linux genoemd?
f. Hoe ziet de start-knop er bij Linux uit?
g. Noem de namen van twee browsers die veel worden gebruikt onde Linux.
h. Als je drie keer wilt inloggen, zodat er drie sessies lopen, hoe kun je dat doen?
En hoe kun je van de ene sessie naar de andere switchen?
i. Wat betekent  - r w x r - - r - -   voor de naam van een bestand, als je de inhoudsopgave van een map opvraagt in Linux
15. De command-line-interface van Linux.
a. Noem twee manieren waarop je op de command-line-interface van Linux kunt starten.
b. Wat moet je intypen in Linux als je alle bestanden wilt zien die in de submap local van de map usr staan?
c. Wat moet je intypen in Linux als je het programma vim, dat in de submap prog van de map bin staat, wilt opstarten?
d. Wat is het pad van vim.exe in vraag c ?
e. Wat moet je intypen in Linux als je de namen van alle gif-plaatjes wilt zien die in de map html staan ?
f. Wat moet je intypen in Linux als je wilt dat alle gif-plaatjes die in de map html staan worden gekopieerd naar de map test ?
g. Wat moet je intypen in Linux als je in de submap local van de map usr bent, en je wilt terug naar de hoofdmap?
h. Wat gebeurt er als je in de map DOCUMENTEN/BRIEVEN zit en je tikt in: cp *.DOC   ..
i. Wat gebeurt er in Linux als je de opdracht chmod 711 programma.exe invoert ?
j. Wat moet je intypen in Linux als je alle gif-plaatjes wilt verwijderen die in de map HTML staan ?
k. Wat moet je intypen in Linux als je de naam van het bestand IMG0001.GIF, dat in de map HTML staat, wilt veranderen in WINTER.GIF?
l. Wat moet je intypen in Linux als je alle bestanden wilt zien die op een USB-stick staan?